Aurrekoan aurkeztu genuen 2015eko Munduko LoL txapelketa martxan dabil, eta iada taldeen fasea amaitua da. Azkenean Taiwanetik, bi taldeak pasa dira. Amerika osotik talde bakar bat ere ez da sailkatu (Ez TSM, CLG, Cloud9 eta ezta Brasileko Pain Gaming). Koreako talde guztiak daude final laurdenetan eta Europako Origen eta Fnatic baita. Txinatik berriz, Edward Gaming bakarrik pasa da.
Laburbilduz: Koreatik 3, Europatik 2, Taiwanetik 2 eta Txinatik bakarra. Esan daiteke benetako sorpresa Europak eman duela, izan ere maila bikaina erakutsi du aurreko urteetakoarekin alderatuz, hala ere, Korearen aurka itxaropena besterik ez duela esan genezake. Taiwanek bikain egin du berriz eta sorpresa, baina nahiko txarrera Estatu batuetako TSM (Team Solo Mid) taldeak eman du. Izan ere batzuen ustetan aukera onak zituen finalera iristeko.
Gaur atsaldeko 18:00tan izango da lehen aurrez-aurrekoa Taiwaneko Flash Wolves eta Europako ORIGEN taldeen artean. HEMEN ikus dezakezue nahi izanez gero.
Hurrengo final laurdenetako partidak bihar 18.00tan, larunbatean 15.00tan eta igandean 15.00tan izango dira. Zuzenean London-eko Wembley-tik.
Hortik pasatzen diren taldeek urriaren 24 eta 25-ean Final-erdiak jokatuko dituzte Bruselan, eta garaileak final handia jokatuko dute Berlin-en urriaren 31-an.
Gaur atsaldeko 16.00tan (GMT+1) hasiko da ofizialki League of Lengends-eko (LOL) Munduko 5. Txapelketa. Ez dakit zuek baina niri hitz horiek entzutean burura datorkidana hauxe da:
Askok asmatuko zenuten irudi hau ze telesail kuttunetan ikusia geneukan. Eta ez da gutxiagorako! Izan ere, 2009an jaio zen LoL-a, baina ez zen lehenengo Munduko Txapelketa jolastu 2011. urterarte. Suediako Jönköping hirian jokatu zen eta Fnatic-ek eraman zuen kopa etxera.
Aurten berriz Europan jokatuko da. Gaur hasiko den taldeen zatia Parisen jokatuko da urriaren 1-tik 4-ra eta 8-tik 11-ra bitartean. Urriaren 15-tik 18-ra berriz, final-laurdenak Londonen jokatuko dira. Final-erdiak Bruselan jokatuko dira urriaren 24 eta 25-ean. Eta final handia urriaren 30-ean izango da Berlin-en.
Bertan parte hartzeko sailkatutako taldeak 16 dira guztira, 3 europatik, 3 txinatik, 3 korearrak, 3 ipar-amerikatik, 2 Taiwan, Hong-kong eta Macau-ko lurraldeetatik eta 2 talde munduko beste lekutatik (LoL-eko txapelketatako lurralde jakin baten parte izan gabe: Turkia eta Chile).
Hortik 8 talde sailkatuko dira eta orduan hasiko dira final-laurdenak, final-erdiak eta final handia:
Eta hortik aterako da aurtengo Munduko Txapelduna!
Gainera, partidak zuzenean beraien VODS zerbitzutik ikusi badaitezke ere, badira hainbat interneteko zerbitzu bai ingelesez naiz gazteleraz iruzkinduta erakusten dizkigutenak. Hemen gomendio batzuk:
Valvek bideojokoen mundua aldatu duela esaten baldin badut (GOG.com-en baimenarekin, noski), ez dut uste astakeririk esaten dihardudanik.
Lehenengoa Steam izan zen. Bideojokoak online erosi eta edonon zure kontuarekin sartu eta jolasteko aukera ematen zuena (internet konexioarekin jeitsita, noski).
Gero Steam jokoen munduan kontsolidatzeko nahian, Steam OS sortu zuten. PC bat kontsola bat moduan erabili ahal izateko ubuntu distribuzioan oinarritutako GNU/Linux sistema bat.
Steameko jokutan jarduteko makina da. Ohiko kontsolak ez bezala, makina hauetako modelo asko daude eta batzuk merkeakoak (eta ahulagoak) dira eta beste batzuk askoz garestiagoak (eta edozein joko PS4-ak nahiko luken kalitatez mugituko dituztenak). Berez, eta etorkizunean horrela izateko itxaropena badut, makina hauek Steam OS mugitzeko prestatuak lirateke. Hala ere badaude Steam-ekin jolasteko makinak Windows sistema eragilearekin mugitzen direnak (Alienware-k adibidez baditu batzuk). Izan ere, joko asko oraindik ez daude berezko GNU/Linux-erako eginda (zorionez hau aldatuz dijoa, eta neurri haundi batean Valve-ren apostuari esker).
Honek, gure etxeko ordenagailua Steam Machine batean bilaka dezakegula esan nahi du.
Baina, kontsoletan jarduten direnentzat, ordenagailuak baditu bere alde txarrak. Egia da gamer askok iada ordenagailua periferikoz josi eta kontsolaren ezaugarri guztiak inplementatzen dituztela (USB bidez kontsolarenaren tankerako mando bat, monitore haundi bat, jokuak era eroso batean bilatu eta exekutatzeko software zentro bat, kaskoak mikrofonoarekin eta elkarrizketarako softwarea…), baina estandarrik ez dago.
Steam Link-ek, ordenagailuarekin kontaktua egin dezake gure etxeko sarearen bidez, eta irudia FullHD 60fps-tan (irudi segunduko) telebistan erakutsi HDMI konexio baten bidez. Gainera kaxa honi, aginte bat jartzea posible izango dugu. USB (3 ditu) bitartez lotuko zaio eta Steam Controller-az aparte, XBox eta Xbox 360-ren aginteak, Logitech Wireless F710 agintea eta xagu naiz teklatua erabili ditzakegu. Gainera Bluetooth 4.0 ere badauka. Wifi eta Ethernet konexioak ere baditu.
Eta Steam-ek ere aginte bat sortu du. Kontrol oso zehatza emango duela diote eta itxaropen asko dauzka jendeak honen inguruan. Hona hemen ezaugarri batzuk:
Trackpad bikoitzak.
Ukimenarekiko erantzuna HD-n.
Stick analogikoak.
Sakatze bikoitzeko tirotzaileak (katutxori ez diot zentzurik ikusten).
Giroskopio eta azelerometroak, hainbat egoera ezberdin emulatzeko balio dutenak.
Agintearen elementuak berrezarri ditzakegu gure beharretarako.
Kable edo kablerik gabe (biak batean).
USB 2.0 edo Micro USB konexioa.
Kablerik gabe 5m-arteko gaitasuna.
AA motako 2 pilarekin 40 ordutik gorako autonomia.
Indartsu sartu daitekeenaren susmoa dut. Eta zuek?
Wer baute das siebentorige Theben?
In den Büchern stehen die Namen von Königen.
Haben die Könige die Felsbrocken herbeigeschleppt?
Und das mehrmals zerstörte Babylon,
Wer baute es so viele Male auf ? In welchen Häusern
Des goldstrahlenden Lima wohnten die Bauleute?
Wohin gingen an dem Abend, wo die chinesische Mauer fertig war,
Die Maurer? Das große Rom
Ist voll von Triumphbögen. Über wen
Triumphierten die Cäsaren? Hatte das vielbesungene Byzanz
Nur Paläste für seine Bewohner? Selbst in dem sagenhaften Atlantis
Brüllten doch in der Nacht, wo das Meer es verschlang,
Die Ersaufenden nach ihren Sklaven.
Der junge Alexander eroberte Indien.
Er allein?
Cäsar schlug die Gallier.
Hatte er nicht wenigstens einen Koch bei sich?
Philipp von Spanien weinte, als seine Flotte
Untergegangen war. Weinte sonst niemand?
Friedrich der Zweite siegte im Siebenjährigen Krieg. Wer
Siegte außer ihm?
Jede Seite ein Sieg.
Wer kochte den Siegesschmaus?
Alle zehn Jahre ein großer Mann.
Wer bezahlte die Spesen?
Ez ditut urteetan zehar kazetariei erantzuten jardun izan dudan galdera berdinak erantzungo: “Oso azkar al dijoa interneta?”, “Asko jeitsi al duzue?”… eta bata bestearen atzetik antzeko galderak izan ohi dira beti kasu gutxi batzuk salbuespen.
Aurten ere Gipuzkoa Encounterrean izan gara Willix-ok. 9. edizio honetan ere ez dut ezer jeitsi, sarean zerbait elkarbanatzen jarri eta lagunekin jolastu, sortu, hitz-egin eta beste jarduera batzutan parte hartu dugu; hala nola, “Euskal-chef”, “Mahai-jokoa” batzuekin jokatu, “Oculus Rift 2” probatu dugu eta lagunekin kristoren esperientzia bizi izan dugu interneta edo sarea hobeto esanda, aitzakitzat erabiliz.
“Lan party” hauetako baten gauzarik onena, norberak behar eta nahi duena egiten duela da. Etxean egin ditzakegun gauzez aparte, lagunekin egon eta esperientzia eder bat bizi izateko aukera paregabea da.
Txapelketak ugariak eta era guztietakoak dira, interneteko online jokoak, dantzatzeko txapelketak, bideo-saio izugarri dibertigarriak, produkzioak (musika, irudiak, muntaia eta ahotsak jarriaz…).
Egia esan, partyetara etortzeko nire arrazoi indartsuena urte guztian zehar ikusten ez ditudan lagun eta pertsona maite askorekin egon ahal izatea da (eta urte askotarako).
Gauza asko esan ditzaket, baina benetan hau zer den jakin nahi duenak, etorri egin beharko du. Ia hurrengoan, ados?
Hurrengo audioa Eskuliburu Ilustratuko 13. saioaren podcasta da (arrosasarea.org edo txapairratia.org-en aurki dezakezue baita). Lehen erdia Bergaran jaiotako euskal sendagile eta intelektual ospetsua izan zen Justo Garate Arriolari eskaini diogu.
Gamerauntsiko elkarrizketa osoa 31. minututik aurrera entzun dezakezue.
Labur-labur esanda, jokoa erregelak dituen, irabazle garbi bat definitu dezaken eta mekanika jakin bad daukan ekintza da. Jolasa berriz, “Lehiaketarik ez denean (soka-saltoan, bale-baleka) edo denbora pasa jokatzen denean” (Etxebeste 2002) gertatzen dena da. (ekintza eta gertaera, hurrenez hurren, eta izan ere “jokatzen dugu” eta “jolasten gara” esateak ere badu bere arrazoia.
Jokoaren natura eta esanahia zantzu kulturalean (Johan Huizinga):
Jokoa kultura bera baino zaharragoa da. Kultura kontzeptuak, naiz eta sarritan ez den ongi definitzen, gizartea hartzen du oinarritzat. Eta animaliek ez zioten gizakiari itxaron hauek jokatzen irakasteko.
Huizingak garbi uzten du animaliak gizakien aurretik jokatzen zutena. Jokatzearen zantzu esanguratsuenetako bat, jostagarria izatearena da.
Huizingaren arabera hauek dira jokoak izan beharreko 5 ezaugarri nagusiak:
Jokoa askea da, funtsean askatasuna da.
Jokoa ez da bizitza “arrunt” edo “erreala”.
Jokoa bizitza “arrunteko” bai lekutatik eta denboratik aldentzen da.
Jokoak ordena sortzen du, jokoa ordena da. Jokoak orden oso eta absolutua behar du.
Jokoak ez du interes materialekin zer-ikusirik eta ezin da etekin (materialik) lortu beragandik.
Eta hori zer dela eta?
Ez dut hemen, jokoaren teorian gehiago sakontzeko beharrik ikusten. Baina eztabaida asko eta zantzu ugaritakoak sortzen dizkidan gai bat da hau.
Ez al da egia beste leku gehienetan baino askogatik ere beranduago, zailtasun gehiagorekin, zalantza handiagoekin eta erosotasun gutxiagorekin sartzen direla hemen (Euskal kulturan, jokabide kodean) joko elektroniko, mahai-joko eta rol-jokoak?
Nire iritzia da. Poliki-poliki normaltasunera dator, baina kanpoan orain 10 urte normala zena orain hasten da normaltasunez ikusten hemen. Ni adibidez ez naiz sekula oso kontsola zalea izan, baina hala ere hemen pertsona helduek askogatik gutxiago erabili izan dituzte kontsolak europako beste lekuekin alderatuz, zer esanik ez AEB edo Japoniarekin. Eta mahai jokoen kontsumoa hiriburuetatik at oraindik ere kostata hazten ari da. Eta jokoa maite dugu. Tankerakoak baita, hor karta jokoak; mus txapelketak eta orain gutxi horrenbeste hasi zen poker jokoa (Honek eta futbolak [beti-ere maila amateur batean] Huzinga-ren 5. legearekin tupust egingo ez duela pentsatu nahi dut).
Hala ere, internetaren aro berri honetan gazteen informazio sarrera iturriak asko hedatu eta aldatu dira eta badirudi hurrengo belaunaldiak beste ikuspuntu batetik dihardutela jokatzen entretenimendurako mundu berri honen aurrean.
Honek post edo kafe bat baino gehiagorako emango luke…
Belearen paradoxa, Hempelen paradoxa edo ukazioaren paradoxa.
Carl Hempel filosofo alemanak teoria bat proposatu zuen: “Bele guztiak beltzak dira“. Orduan, indukzioaren teorian oinarrituta, ikusten dugun bele beltz bakoitzak gure teoriari berme gehiago emango dio.
Baina “Bele guztiak beltzak dira” eta “Beltzak ez diren gauza guztiak ez dira beleak” baliokideak dira.
Horregatik, Hempelek dio, erregela hori aplikatuz, sagar bat ikusten dugun bakoitzean (adibidez), bele guztiak beltzak direnaren teoriari berme gehiago ematen diola.
Paradoxa honi konponbidea aurkitzeko proposamen bat baino gehiago izan dira, baina guztiek sortu dute eztabaida batek izan ezik. Indukzioaren teoria beharrean, Bayesen teorema aplikatzearena.
Game Erauntsi-an askotan aipatua izan da jokoen genero “berri” hau. Txapelketaren bate ere egin izan da eta arrakasta izan duela dirudi. Baina nondik dator MOBA?
MOBA bateko pertsonaia (pieza) posibleak.
Historia pixka bat
2005 eta 2009 urteen tartean nonbait entzun nuen lehen aldiz MOBA (“Multiplayer Online Battle Arena”, edo “Online Guda-Eremu Multi-jokalaria”) jokoei buruz.
2003-an Icefrog-ek Warcraft III joko artxiezagunaren editore bat erabiliz DOTA (“Defense of the Ancients”, edo “Antzinakoen Babesa”) izeneko mapa/jokoa argitaratu zuen. Bertan talde bakoitzean 5 jokalariraino sartzen ziren, eta bakoitzak Warcraft III-ko heroi bat aukeratu zezakeen, bakoitzak gaitasun zehatz batzuk zituela. Eta simetrikoa zen mapa batean (mapa karratu bat erpin batetik bestera bi hiruki sortuaz bi taldetan zatitzen zen) jokalarien ekintzei esker etsaiaren etxeraino iritsi eta berau botatzea lortuko zukeen taldeak irabaziko luke.
Joko honek Warcraft III eta partxe batzuk behar zituen jolastu ahal izateko. Hala ere komunitateak oso azkar barneratu zuen eta laster beste MOBA batzuk azaldu ziren. Dohan (edo joko barruko erosketaduna) zen LOL (League of Legends, Riot Games konpainiarena) izan zen 2009. urtean gogor sartu zen jokoa. Gaur egun duena baino itxura askoz eskasagoarekin eta oraindik asko findu gabe, baina doako modelo hau sartzen aitzindarietako bat izan zen. Baina animazioak eta jokoaren inguruko “arte”-a asko zaindu izan ditu beti.
2013an, Valve (Half-Life, Counter-Strike, Steam plataforma…) erakundeak DOTA-ren izen-eskubideak erosi eta DOTA2 argitaratu zuen. Hau ere doan eta Steam plataforman integraturik. Jokoa grafikoki ondo dago baina egia da animazioak eta artea nahiko kaskarrak direla beste batzuekin aldaratuz.
2014-ko DOTA 2-ko munduko txapelketa.
Bi joko hauei buruz dihardut, askogaitik jokatuenak bait dira (LOL-ak hilabetero ia 70 milioi pertsona dauzka aktiboki jolasean, eta DOTA2-ak hilabeteroko 10 milioiak pasa omen ditu). Baina badaude beste batzuk, eta gero eta gehiago: Heroes of Newerth, Minions, Demigod, Smite… eta 2015eko otsailean beta itxia izango du Blizzard-ek (World of Warcraft sortu eta daraman konpainia) argitaratuko duen Heroes of the Storm-ek (HOS?). Dauden eta irtengo direnen zerrendatxo bat HEMEN.
Gero eta gehiago telebistan eta interneteko leku jakin batzutan jarraitu daitekeen liga profesionala dago LOL-aren inguruan (LCS) eta bai LOL eta DOTA2-aren munduko txapelketak ospatu ohi dira sari izugarriekin urtero. Kirol elektroniko entitatea hartzen ari dira. Ikusiko dugu noraino iritsi daitekeen.
Baina, zer da?
MOBA-ren funtsaren laburpena:
Jokalari bakoitza gaitasun ezberdin eta zehazdun pieza da taldearen barruan.
Taularen alde batean talde bat, bestean etsaia (bakoitzak kolore erakusgarri bat du).
Taula guztiz simetrikoa da erdiarekiko, hasieran aukera berdinak izanik bi taldeek.
Etsaiaren etxerarte iritsi eta berau botatzen duen taldeak irabaziko luke.
Estrategia (piezen edo jokalarien arteko koordinazioa barne) eta erreakziorako abiadura dira gakoa jolasterako orduan.
Jokalari askok egin izan ohi du analogia bat Xake jokoa eta MOBA-rekin. Eta nik esperientziari tankera hartzen diot; hasieran mugimendua eta pieza bakoitzaren gaitasunak ikasten dira eta jakin beharreko guztia dakizunaren tankera hartzen diozu. Baina beste pertsona batzuen kontra hasten zarenean, ezer ez dakizunaz ohartzen zara. Gero momentu oro-ko egoerarenganako pertzepzioa hobetuz, taldearekin komunikazioa finduz eta erreakzio denbora eta erabakiak landuz zoazen adinean, gauza hobetzen joan ohi da eta estrategia ezberdinak gauzatzen hastea posible da.
2014-ko LOL-eko munduko txapelketa.
LOL-aren kasuan, partida bakoitzak 20 minututik 70 minutura eraman dezake, baina partiden %95-ak 25 eta 50 minutu iraungo ditu. Denbora dezente eskatzen du eta ezin da bertan behera utzi partida erdian (beste 9 pertsona izorratuko zenituzke), horregatik eguneroko betebeharrekin bateratzea zaila egin liteke. Hala ere horrela izan ohi da beste zaletasun eta kirol edo bestelako aktibitate askorekin.
WordPress hau wordpress.com-etik atera eta gure zerbitzarira batzea erabaki nuen, izan ere dena zentralizaturik ez izatea eta norbere eduki eta tresnen jabe izateak eman dezakeen askatasuna bermatzeari garrantzitsua deritzot.
Honela, blog berriari analytics, sare-sozialetan banatzeko eta bestelako plugin-ak sartzen hasi nitzaion. Gauzen konfigurazioa nahiko nekeza zela eta denbora asko zeramala ikusi nuen, wordpress.com-en zeukan lanarekin alderatuz. Izan ere beste aplikazio hauen baimenak eskuz eta banan-banan lortu eta konfiguratu behar izaten dira eta ziurtagiriak kudeatu, etab.
Jetpack izeneko plugin-a erabiliz ordea, wordpress.com-en bertan egingo litzateken bezain erraz lor daiteke konfigurazio guzti hauek burutzea. Baina, hor dago koska; wordpress.com-eko kontu batekin konektatu behar dugula jetpack plugin-a eta horrela baimen guztiak horri esker lortzen dituela alegia. Eta hori ez al da gutxienez zati batean wordpress.com-era. Agian ez. Edo bai.
Nik momentuz guztia eskuz egitea erabaki dut eta aurrerago ikusiko dut. Agian probatzen ausartuko naiz. Agian zer puntutaraino iristen den jetpack honen baimen eta boterea aztertuko dut. Izan ere holakotan ibiltzen garen askok daukagu masoka puntutxo bat, arazoak bilatzen bait ditugu gero konpontzeko gai garela (edo ez) ikusteko.
Eguneraketa: Tituluko “ostia” horren azalpena garrantzitxua izan daitekeela pentsatu dut; Jetpack ez erabiltzeko erabakiak hainbat buru-hauste sortu dizkit ezarpenak egiterako orduan, Jetpack-ekin izango ez nituzkeenak. Baina etikoki komenigarria izan daitekeenez, ez dut erabili.
Laburbilduz: Koreatik 3, Europatik 2, Taiwanetik 2 eta Txinatik bakarra. Esan daiteke benetako sorpresa Europak eman duela, izan ere maila bikaina erakutsi du aurreko urteetakoarekin alderatuz, hala ere, Korearen aurka itxaropena besterik ez duela esan genezake. Taiwanek bikain egin du berriz eta sorpresa, baina nahiko txarrera Estatu batuetako TSM (Team Solo Mid) taldeak eman du. Izan ere batzuen ustetan aukera onak zituen finalera iristeko.
Hurrengo final laurdenetako partidak bihar 18.00tan, larunbatean 15.00tan eta igandean 15.00tan izango dira. Zuzenean London-eko Wembley-tik.
Jetpack izeneko plugin-a erabiliz ordea, wordpress.com-en bertan egingo litzateken bezain erraz lor daiteke konfigurazio guzti hauek burutzea. Baina, hor dago koska; wordpress.com-eko kontu batekin konektatu behar dugula jetpack plugin-a eta horrela baimen guztiak horri esker lortzen dituela alegia. Eta hori ez al da gutxienez zati batean wordpress.com-era. Agian ez. Edo bai.